Czy pożyczka udzielona spółce z o.o. przez jej wspólnika podlega opłacie podatkowi od czynności cywilnoprawnych?

Zwiększanie obrotów, zysków, zdobywanie nowych klientów, wchodzenie na nowe rynki zbytu, jednym słowem rozwój jest priorytetem dla każdej z firm. Wymaga on jednak nakładów czasowych oraz finansowych. W przypadku konieczności zwiększenia nakładów czasowych przedsiębiorcy przede wszystkim szukają wewnątrz firmy, np. poprzez zmianę organizacji pracy lub zatrudnienie dodatkowych osób, o tyle w kwestiach finansowych najczęściej natychmiast zwracają się ku zewnętrznemu finansowaniu. Zaczyna się poszukiwanie kredytu bankowego bądź pożyczki z instytucji finansowej. Ale czy jest to jedyne wyjście?

Pamiętać należy o jeszcze jednej możliwości – pożyczkę spółce z ograniczoną odpowiedzialności może udzielić jej wspólnik i to bez żadnych kosztów!

Ta forma finansowania ma wiele zalet. Spółka nie musi tworzyć dokumentacji wymaganej przy szukaniu finansowania zewnętrznego (wniosków, biznes planów, poszukiwanie zabezpieczeń). Nie jest badana, ani analizowana, jej zdolność kredytowa ponieważ wspólnik ma wgląd w całą dokumentację firmy i no ogół jest świetnie zorientowany w sytuacji finansowej spółki. Może brać zatem pod uwagę wiele czynników przy udzielaniu pożyczki, których nie bierze bank – np. podpisanie nowego kontraktu, a co za tym idzie udzielenie pożyczki pomimo straty w bilansie. Pożyczka od wspólnika może też być tańszą formą finansowania (brak prowizji, marży czy innych opłat chyba, że umowa pożyczki będzie stanowiła inaczej). Nie oznacza to jednak, że pożyczka jest bezpłatna. Powinna być „obwarowana” odsetkami na warunkach zbliżonych do rynkowych.

Pojawia się jednak pytanie czy tego rodzaju pożyczka nie podlega czasem podatkowi od czynności cywilnoprawnych (PCC)? Otóż nie.

Pożyczka udzielona spółce z o.o. przez jej wspólnika korzysta ze zwolnienia od PCC. W takim przypadku nie jest składana deklaracja podatkowa, a co za tym idzie pożyczka udzielona spółce przez jej wspólnika już na wstępie jest tańsza o 2 % swej wartości (czyli o wartość podatku PCC, który musiałby zostać zapłacony gdyby nie zwolnienie).

W katalogu czynności podlegających opodatkowaniu PCC zamieszczony został w art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych. W art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) u.p.c.c. zostało wskazane, że opodatkowaniu PCC podlega m.in. umowa pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku. Jeżeli zatem mamy do czynienia z umową pożyczki, czynność taka generalnie  podlega opodatkowaniu PCC.

Jednak gdy pożyczkodawcą jest udziałowiec spółki z o.o., to wobec takiej pożyczki ma zastosowanie zwolnienie zawarte  w art. 9 pkt 10 lit. i ustawy o podatku od czynności cywilno-prawnej. Według tego  artykułu, zwalnia się od PCC pożyczki udzielane spółce kapitałowej przez jej wspólnika lub akcjonariusza.

Udzielenie pożyczki spółce kapitałowej przez jego wspólnika lub akcjonariusz nie rodzi również obowiązku składania deklaracji podatkowej w zakresie podatku PCC.

Pożyczka jest zwrotna i trzeba pamiętać o zwrocie kapitału i odsetek. I nawet w „zwrocie” należy upatrywać korzyści. Pod tym kątem pożyczka jest lepsza niż podwyższanie kapitału zakładowego czy dopłaty przez wspólników ponieważ można jej udzielić na taki czas, jaki jest niezbędny do realizacji celu, a następnie środki finansowe zwrócić pożyczkodawcy.