Spółka z o.o. jako forma prowadzenia biznesu bardzo chętnie stosowana jest przez przedsiębiorców, którzy z różnych powodów chcą przestać prowadzić swoją firmę w formie jednoosobowej działalności gospodarczej. Jednym z argumentów ZA jest chęć optymalizacji składek ZUS. Ale czy spółka z o.o. jest zawsze najlepszym rozwiązaniem w przypadku składek ZUS?

Zgodnie z art. 210. § 1. Kodeksu spółek handlowych w umowie między spółką, a członkiem zarządu oraz w sporze z nim spółkę reprezentuje rada nadzorcza lub pełnomocnik powołany uchwałą zgromadzenia wspólników.
Paragraf 2. mówi, że w przypadku gdy wspólnik, o którym mowa w art. 173 § 1, jest zarazem jedynym członkiem zarządu, przepisu § 1 nie stosuje się. Czynność prawna między tym wspólnikiem, a reprezentowaną przez niego spółką wymaga formy aktu notarialnego. O każdorazowym dokonaniu takiej czynności prawnej notariusz zawiadamia sąd rejestrowy, przesyłając wypis aktu notarialnego.

Status prawny członka zarządu spółki z o.o. jako organu osoby prawnej określają przepisy Kodeksu spółek handlowych. Natomiast jego sytuację jako pracownika określają zasadniczo przepisy Kodeksu Pracy oraz postanowienia umowy o pracę. Stosunek pracy członka zarządu spółki z o.o. jest odrębnym stosunkiem prawnym od członkostwa w zarządzie spółki i nie można ich utożsamiać.

Organy podatkowe i sądy często stoją na stanowisku, że gdy mamy do czynienia z jednym członkiem zarządu spółki z o.o. i zarazem jednym (tym samym) wspólnikiem to nie może być on pracownikiem spółki. Ponieważ nie można zatrudniać samego siebie. Oznacza to, że ZUS ma wówczas prawo wydać decyzję odmawiającą uznania członka zarządu spółki jako jej pracownika. Wówczas taki prezes (mówimy o jednoosobowym zarządzie) nie będzie podlegał ubezpieczeniom społecznym z tytułu zatrudnienia w spółce. Stanowi to konsekwencję ustalenia, że nie doszło do ustanowienia stosunku pracy.

Zgodnie z tym wspólnika jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością zgodnie z art. 8 ust. 6 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych uważa się za osobę prowadzącą działalność gospodarczą . A zatem jedyny wspólnik spółki z o.o. pełniący funkcję członka zarządu w spółce z o.o. podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym na takich samych zasadach jak osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą. Zdaniem Sądu Najwyższego, sygn. akt I UK 8/11, za jednoosobową spółkę uznawana jest także spółka, w której udział w kapitale zakładowym wspólników innych niż wspólnik będący członkiem zarządu pozostaje iluzoryczny (np. 99/100 do 1/100).

Autor: Teresa Sykulska, doradca podatkowy